Jüt
Familyası: Ihlamurgiller (Tiliaceae)
Tropik bölgelerde yetişen 2-4 m
yüksekliğinde yıllık, lif bitkisi.
Vatanı Doğu Hindistan’dır. Jüt adını
taşıyan lif elde etmek için
yetiştirilir. Ticarette kullanılan
jüt, iki cins bitkiden elde edilir:
Birisi, Corchorus capsularis, diğeri
ise Corchorus olitoriustur. Bu
bitkilerin bir sene içerisinde boyu
2-4 metreye ulaşır.
Tabii olarak Bangladeş’te yetişir.
Colitorius cinsi
Akdeniz memleketlerinde de tanınmış
ve yetiştirilmeye başlanmıştır.
Amerika’ya ulaşması 1870 senelerine
rastlar. Amerika’da Teksas ve Güney
Karolina eyaletlerinde
üretilmektedir.
Dünya jüt istihsalinin hemen hemen
hepsi Hindistan’a ve Bangladeş’e
aittir. İstihsalin buralarda fazla
olmasının bir sebebi de işçiliğinin
çok ucuz olmasıdır. Jüt toplaması
oldukça zordur. Bitki 5 ayda
yetişkin hale gelir. Çiçek açtığı
vakit toplanması gerekir. Tohum
dönemine rastlayan mahsul ağır olur,
ama lifler kalınlaşmış ve
sertleşmiştir. Toplanan jüt bitkisi
balyalanarak havuzlara atılır.
Havuzlar ağaç parçası veya
ağırlıklarla örtülerek
bekletilir. Akan su veya temiz su
havuzlarında bitkinin kabukları çürüyerek
açılır. Kabuklar içinden lifler
çıkarılıp serilerek kurutulur.
Bundan sonraki işlemlere
fabrikalarda makinalarla devam
edilir. Pamuk ipliği üretiminde
olduğu gibi taraklardan geçirilerek
temizlenir, tamamen liflerine
ayrılır, bobinlere ip olarak
sarılır. İp kalınlıkları maksada
göre değişiktir.
|